Đám cưới Việt Nam ở Saigon năm 2008

Ngày xưa,việc cưới hỏi phải trải qua sáu lễ mới được nên duyên chồng vợ.

Theo Nghi lễ sớ thì sáu lễ đó là:
1.- Nạp thái (đưa lễ vật dạm hỏi)
2.- Vấn danh (hỏi tên, tuổi)
3.- Nạp cát (đưa nạp điều lành)
4.- Nạp trưng (đưa đồ sính lễ)
5.- Thỉnh kỳ (Xin hẹn ngày cưới)
6.- Thân nghinh (đón dâu)


Tôi còn nhớ trong việc hôn nhân của tôi, ba má tôi đã tổ chức ba lễ: lễ coi mặt (hay coi mắt?), lễ hỏi và lễ cưới.

Đám cưới tôi được tổ chức sau đám hỏi hai năm mặc dù bà con hai họ nóng ruột nói “Cưới vợ thì cưới liền tay. Đừng để lâu ngày hàng xóm dèm pha”. Hai người chúng tôi cứ tòn teng kéo dài thời gian đính hôn để tìm hiểu nhau và đi chơi với nhau vui hơn là làm đám cưới vội vã để gánh trách nhiệm chồng vợ quá sớm.

Bây giờ, ở Việt Nam và ở nước ngoài, nhiều gia đình tổ chức đám hỏi, đám cưới một lần cho đơn giản thủ tục nhưng vẫn chọn ngày tồt để tổ chức lễ hỏi, lễ cưới.

Tiệc cưới thường được tổ chức tại một nhà hàng, sau phần nghi lễ buổi sáng tại nhà hay tại nhà thờ, nhà chùa và thường tổ chức vào ngày thứ bảy cho tiện lợi cả chủ lẫn khách. Quà mừng cho cô dâu chú rể thường là tiền mặt bỏ trong những bao thư đưọc trao tặng cho cô dâu chú rể khi hai họ đi chào bàn cảm ơn quan khách. Đây là món quà thực tế nhất để giúp cô dâu chú rể thanh toán chi phí hôn lễ và giúp đôi vợ chồng mới cưới có chút hành trang lên đường cho cuộc hành trình mới của mình.

Đám cưới Việt Nam bây giờ cũng theo đúng thời trang hiện đại là tiền mặt vẫn là món quà được mọi người ưa chuộng nhất vì tiện việc sổ sách cho cả gia đình hai họ lẫn khách được mời.

Đám cưới cháu gái của tôi cũng không ngoại lệ. Cô dâu chú rể nhận quà tặng từ quan khách bằng tiền mặt được bỏ trong những bao thư chính là bao thư đựng thiệp mời đi dự đám cưới mà cô em tôi đã gửi cho họ trước đây, trên đó có sẵn tên khách được mời.

Quan khách sau khi ký tên vào sổ lưu niệm, bỏ bao thư này vào một hộp hình trái tim được kết hoa rất đẹp đặt trên bàn tiếp tân thay vì sẽ trao tặng cho cô dâu chú rể khi đi chào bàn, xong rồi bước sang chụp hình kỷ niệm với gia đình cô dâu chú rể. Tôi đại diện cho đàng gái đứng chào đón quan khách ở bàn tiếp tân. Tôi không thầy ai mang quà lỉnh kỉnh đến tiệc cưới cả.

Tiệc cưới được tổ chức trên lầu hai của khách sạn Rex mới được xây cất và khánh thành cách đây vài tháng, tọa lạc đối diện Toà Đô Chính cũ.
Đây là khách sạn hạng sang nên phòng đải tịệc được bài trí trang nhã, sang trọng: có thảm đỏ, có hoa tươi, có bàn tiệc trải khăn trắng, ghế ngồi lịch sự....

Đặc biệt trên sân khấu chỉ trang hoàng 4 chậu hoa hồng màu vàng đặt trên 4 trụ màu trắng. Một tấm phông màu trắng dựng ở phía sau sân khấu trên đó chỉ có dán 3 hàng chữ màu đỏ: lễ thành hôn, tên của cô dâu chú rể, ngày cưới, chứ không có hình rồng phượng, hay chữ song hỷ màu vàng choé như ta thường thấy ở các nhà hàng Tàu đải tiệc cưới bên Mỹ. Có lẻ nhà hàng này trang trí phòng tiệc theo yêu cầu, đề nghị của khách đặt tiệc cuới chứ không phải theo một khuông mẫu chung cho tất cả mọi tiệc cưới khác.

Bên trái sân khấu là một bàn phủ khăn trắng, có hoa tươi, có 7 hàng ly uống sâm banh được xây cao thành hình ngọn tháp để cô dâu chú rễ rót rượu sâm banh vào có khói toả ra cho thêm phần mờ ảo.

Bên phải là bàn đặt 5 chiếc bánh cưới trang hoàng rất đẹp nhưng chỉ có chiếc bánh đề tên cô dâu chú rể là bánh thật dùng để cô dâu chú rể làm thủ tục cắt bánh xong rồi gia chủ sẽ đem về nhà, còn 4 chiếc bánh kia chỉ là bánh giả được trang hoàng giống y chang bánh thật vậy. Tôi cũng mới biết sự thật này vì sau buổi tiệc, tôi không thấy cháu tôi cắt bánh mời quan khách ăn, hỏi ra mới biết đây là một sự khác biệt mới so với các tiệc cưới bên Mỹ.

Phần giới thiệu gia đình hai họ và chào bàn cũng giản dị.
Nguời MC tiệc cưới chỉ giới thiệu cha mẹ hai họ và cô dâu chú rễ lên sân khấu mà thôi chứ không giới thiệu cô chú dì dượng, anh chị em trong gia đình cả đoàn đông đảo như ở Mỹ. Phần chào bàn cũng giản dị vì với số lượng quan khách khá đông, cô dâu chú rể chỉ đến cám ơn và chụp hình với quan khách một cách nhanh chóng.

Người ta thường nói: “Không ăn đậu, không phải là Mễ. Không đi trể, không phải là Việt Nam", cho nên truyền thống "giờ cao su" vẫn áp dụng cho tất cả các tiệc cưới Việt Nam được tổ chức ở Mỹ hay ở Việt Nam, dù trong thiệp mời có ghi rõ giờ đón khách và giờ nhập tiệc.
May mắn thay, chúng tôi chỉ đợi có 30 phút mà thôi. Dân Việt Nam bây giờ cũng tiến bộ lắm rồi nên quan khách dự tiệc không phải chờ đợi lâu.

Tiệc cưới bắt đầu khi người MC giới thiệu hai nhân vật quan trọng nhất của buổi tiệc là cô dâu chú rể tiến về sân khấu trong tiếng nhạc ngày tân hôn. Ban ca vũ tiếp tân của nhà hàng gồm 8 người nối gót theo sau để đưa cô dâu chú rể lên sân khấu, xong rồi bước xuống để vị MC mời cha mẹ hai bên lên sân khấu. Cha mẹ của chú rể đã lớn tuổi rồi cho nên cử anh trai và em trai của chú rể sang dự lễ cưới.
Đây là một điểm khác lạ so với nghi lễ tiệc cưới của con trai tôi vì cha mẹ hai bên được giới thiệu lên sân khấu trước rồi mới đến cô dâu chú rể là người được giới thiệu sau cùng để gây sự chú ý đến với quan khách.

Tôi thấy có màn đại diện hai họ chào mừng quan khách, cũng có ban nhạc sống và ca sĩ giúp vui nhưng lại có thêm màn vũ ballet nhẹ nhàng, nghệ thuật của một đôi nghệ sĩ trẻ tuổi. Đặc biệt hơn nữa là màn cô dâu chú rể dâng rượu lên cha mẹ đôi bên để cám ơn công sinh thành dưỡng dục. Màn đổ ruợu sâm banh vào ly hình tháp nói trên và màn cắt bánh cưới cũng được thực hiện trong phần nghi lễ trên sân khấu chứ không phải đợi đến lúc quan khách dùng tiệc xong.

Phần nghi lễ tiệc cưới trên sân khấu kéo dài khoảng 20 phút. Vị MC mời các quan khách nhập tiệc khi 40 nhân viên phục vụ trong đồng phục màu trằng đi hàng một từ phòng ngoài bước vào, tay bưng dĩa thức ăn đầu tiên, đứng cúi đầu chào quan khách xong rồi họ tỏa ra đặt dĩa thức ăn trên mỗi bàn. Thực đơn tiệc cưới chỉ có 6 món ẩm thực Việt Nam được trình bày trang nhã trong các đĩa màu trắng chứ không nhiều dầu mỡ như ẩm thực của các nhà hàng Tàu. Mỗi bàn có một nhân viên nhà hàng phuc vụ quan khách rất lễ phép và lịch sự.
Tôi chỉ ăn được món thứ hai là phải theo giúp em tôi đi chào bàn để cho kịp thời giờ vì khi món ăn cuối cùng chấm dứt thì các quan khách sẽ đứng dậy ra về ngay vì không có màn ăn bánh cưới và không có màn nhảy đầm sau buổi tiệc.

Tôi vẫn hồi hộp hỏi thăm chừng mãi về chiếc xách tay đựng tiền quà tặng cho cô dâu chú rể có được các cháu tôi canh giữ cẩn thận hay không vì tôi vẫn thường nghe những tin tức không tốt ở Việt Nam thường có kẻ gian trà trộn trong các tịệc cưới để cướp lấy tiền quà cưới này.
Trước đó một tuần, tin tức báo chí Việt Nam có loan tin kẻ gian đã công khai cướp giựt sợi dây chuyền đeo cổ của cô dâu đang đứng chào quan khách. Hằng ngày báo chí đều có đăng tin cướp giưt điện thoại cầm tay, máy ảnh, giây chuyền, bóp ví... cho nên tôi không an tâm chút nào cả. Khi đi ra ngoài đường một mình, tôi không dám đeo nữ trang, đem theo máy ảnh, bóp ví, tiền bạc nhiều, để tránh những tai họa có thể xãy ra.

Cả gia đình về nhà trong an toàn sau những giây phút mệt nhọc trong tiệc cưới. Từ nay trong gia đình em tôi có thêm một thành viên mới nhưng em tôi chắc sẽ buồn lắm vì thiếu vắng cháu gái của tôi phải theo chồng làm dâu nơi khác.

Tình cờ hôm nay tôi nghe trong radio một câu hát:

“Má ơí! Đừng gả con xa
Chim kêu vượn hú, biết nhà ở đâu”

Đó lời than của một cô gái phải đi lấy chồng ở một thôn làng khác xa nơi quê làng cô đã sống với mẹ cha từ thưở bé.

Bây giờ, tôi biết chắc chắn rằng em tôi không bao giờ muốn gả con đi xa dù gia đình nhà chồng là gia đình đàng hoàng, con cái là những người có học vị cao tiến sĩ, thạc sĩ, nhưng em tôi làm sao ngăn cản được tình yêu và quyết định về hôn nhân của con gái mình nên cũng đành phải gượng vui mà làm vui lòng con mà thôi!

Một vị hoàng đế trong phim truyện Đại Minh Triều Đại 1566 cũng đã phải thốt: “Tử tôn có phúc phận của tử tôn, tại sao các cha mẹ vẫn cam tâm tình nguyện suốt đời lo lắng cho con cái”?

Tôi thương em gái tôi lắm nhưng cũng chỉ biết an ủi em tôi rằng: “Âu cũng là phúc phận của cháu!” và tôi cũng thành thật chúc cháu tôi hạnh phúc trong cuộc đời làm vợ.
Chỉ thế thôi chứ biết nói gì hơn nữa. Bạn có đồng ý với tôi chăng?

Sương Lam